Αφροδισιολογια – Χρησιμες Γνωσεις
Οξυτενή κονδυλώματα
Οφείλονται στους ιούς των θηλωμάτων του ανθρώπου. Μεταδίδονται, αλλά όχι πάντα, μετά από σεξουαλική επαφή. Εντοπίζονται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, αλλά και περιπρωκτικά. Πρόκειται για τον ίδιο ιό, αλλά διαφορετικό τύπο, από αυτό των κοινών μυρμηγκιών. Κάποιοι τύποι από αυτούς τους ιούς οι 16 και 18 προκαλούν καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, γι αυτό και πρέπει να θεραπεύονται αμέσως μόλις διαγνωσθούν. Κλινικά εμφανίζονται πολλαπλές εξωφυτικές βλάβες, ανθοκραμβοειδής, γκρίζες έως ερυθροκόκκινες (πολλές φορές η επιφάνεια τους μοιάζει με κουνουπίδι ).
Οξυτενή κονδυλώματα στην περιοχή του πρωκτού.
Η θεραπεία αποσκοπεί να εκριζώσει αυτές τις εκβλαστήσεις, αφού δεν υπάρχει φάρμακο που θα σκοτώσει τον ιό. Πρακτικά αυτό σημαίνει πως για τουλάχιστον ένα χρόνο ο ιός παραμένει δραστήριος και μπορεί παρά τις θεραπευτικές επεμβάσεις να δίνει γένεση σε νέες βλάβες. Yπάρχουν αρκετές μέθοδοι θεραπείας όπως η διαθερμία, κρυοθεραπεία, κρέμα ιμικουιμόδης, laser, χειρουργική αφαίρεση. Τελευταία έχει εμφανιστεί το εμβόλιο που πολύς λόγος έχει γίνει γιαυτό. Περιμένουμε και ελπίζουμε για τα καλύτερα αποτελέσματα.
Έρπητας γεννητικών οργάνων
Πρόκειται για σεξουαλικά μεταδιδόμενη πάθηση που οφείλεται στον απλό έρπητα. Υπάρχουν δυο τύποι. Οι 1 και 2. Αναφέρεται ότι ο 1 είναι ο ιός του γνωστού επιχήλιου έρπητα, ενώ ο 2 είναι αυτός των γεννητικών οργάνων. Τελευταία όμως και λόγω της αλλαγής των σεξουαλικών συνηθειών, πιο συχνά αρχίσει και εμφανίζεται ο τύπος 1 στα γεννητικά όργανα. Η μετάδοση γίνεται μέσω σεξουαλικής επαφής, αλλά και στα νεογέννητα μέσω της γενετήσιας οδού από μητέρα με έρπητα γεννητικών οργάνων. Η μετάδοση μπορεί να γίνει είτε από άτομο με ενεργείς βλάβες, αλλά και από συμπτωματικό άτομο στο οποίο συμβαίνει απόπτωση των κυττάρων που περιέχουν τον ιό του έρπητα. Αφορμή για υποτροπές είναι η έμμηνος ρύση, ψυχικό και σωματικό στρες, οι μικροβιακές λοιμώξεις, η γρίπη κλπ. Εάν η γυναίκα αναφέρει λίγες ημέρες πριν ή κατά τον τοκετό, συμπτώματα έρπητα γεννητικών οργάνων, αυτό αποτελεί απόλυτη ένδειξη καισαρικής τομής, ανεξάρτητα αν έχει γίνει ρήξη ή όχι των μεμβρανών. Αν δεν υπάρχουν οι παραπάνω προϋπόθεσης, ο τοκετός πρέπει να γίνει κανονικά.Κλινικά, εμφανίζονται οι γνωστές φυσαλίδες που συνοδεύονται από ήπιο ως πολύ έντονο πόνο και διαρκούν περίπου 21 ημέρες στην πρωτολοίμωξη και 10 ημέρες στην υποτροπή της νόσου.
Έρπης γεννητικών οργάνων
Στα παιδιά, μετά τη γέννηση, είναι δυνατόν να εμφανιστούν βλάβες στο δέρμα στα μάτια και το στόμα, αλλά και διάσπαρτη λοίμωξη στους πνεύμονες, ήπαρ εγκέφαλο ή προσβολή του κεντρικού νευρικού συστήματος. Η διάγνωση βασίζεται εκτός από την κλινική εικόνα, στην καλλιέργεια του υγρού από τις φυσαλίδες, ορολογικό έλεγχο, βιοψία, άμεση μικροσκόπηση του υγρού κ.α. Η θεραπεία είναι με αντιικά φαρμακευτικά σκευάσματα για περίπου 5 ημέρες ή αν η πάθηση
Υποτροπιάζει πάνω απο 6 φορές το χρόνο δίνουμε θεραπευτικό σχήμα που κρατάει περίπου 1 χρόνο.
Σύφιλη
Το σημαντικότερο νόσημα από αυτά είναι η σύφιλη, διότι αποτελεί μια συστηματική λοίμωξη, προσβάλει δηλαδή όχι μόνο το δέρμα αλλά και τα εσωτερικά όργανα. Στην Ελλάδα αρχίζει και εμφανίζει έξαρση τα τελευταία χρόνια. Η μετάδοση γίνεται σχεδόν αποκλειστικά με την σεξουαλική επαφή. Μεταδίδεται όμως και με την μετάγγιση μολυσμένου αίματος, καθώς και στο έμβρυο κατά την ενδομήτρια ζωή από πάσχουσα μητέρα. Πιο σπάνια έχει αναφερθεί μετάδοση σε οδοντίατρους και σε νοσηλευτές από επαφή των βλαβών με τα χέρια. Το αίτιο είναι η ωχρά σπειροχαίτη. Είναι ένα βακτηρίδιο το οποίο το βρίσκουμε στο αίμα, στο έλκος που δημιουργείται στην περιοχή των γεννητικών οργάνων, και στους λεμφαδένες.
Κλινικά η σύφιλη έχει κάποια στάδια. Κατά το πρώτο στάδιο ή αλλιώς πρώιμη σύφιλη, εμφανίζονται βλάβες – έλκη στην περιοχή εσόδου της σπειροχαίτης, συνήθως δηλαδή στα γεννητικά όργανα.(εικ. 1) Παράλληλα εμφανίζεται αύξηση των λεμφαδένων της περιοχής. Το στάδιο αυτό είναι ιδιαίτερα μολυσματικό. Μετά από 15 ημέρες το έλκος εξαφανίζεται και εμφανίζεται γενικευμένο δερματικό εξάνθημα.
Πρώιμη σύφιλη, με εμφάνιση έλκους στα γεννητικά όργανα.
Περνάμε δηλαδή στη δευτερογόνο σύφιλη η οποία εμφανίζει μεγάλη ποικιλομορφία στις κλινικές της εκδηλώσεις, αφού μπορεί να εμφανιστεί με κηλίδες, βλατίδες, πλάκες, μελανοδερμία, παρωνυχία. Στην ουσία αυτές οι βλάβες είναι αντίδραση των ιστών στην ωχρά σπειροχαίτη. Είναι δυνατόν να εμφανιστούν γενικά συμπτώματα όπως μυαλγίες, αρθραλγίες, διαταραχές από τα μάτια κ.α.
Ακολουθεί η τριτόγονος σύφιλη εικ.3, που στο δέρμα εμφανίζει βλάβες με την μορφή φυματίων και κοκκιωμάτων. Σημαντικότερες στο στάδιο αυτό είναι οι βλάβες που δημιουργούνται στα εσωτερικά όργανα. Προκαλούνται βλάβες στο καρδιαγγειακό σύστημα (καρδιακή σύφιλη- μυοκαρδίτιδα), στο νευρικό σύστημα (νευρογενής σύφιλη- μηνιγγίτιδα- παράλυση), συφιλιδικές βλάβες στα οστά και τις αρθρώσεις (οστίτιδα – αρθρίτιδα), στους οφθαλμούς (ιριδίτιδα κερατίτιδα), αλλά και στο ήπαρ (ηπατίτιδα), τους πνεύμονες (κοκκιώματα) και τους νεφρούς (σπειραματονεφρίτιδα).
Προσβολή των παιδιών
Γίνεται κατά την διάρκεια της εγκυμοσύνης και μεταδίδεται η σπειροχαίτη μετά τον τέταρτο μήνα στο έμβρυο. Έτσι ανάλογα με το αν και πότε η έγκυος έχει λάβει θεραπεία το νεογνό μπορεί να εμφανίσει βλάβες ή όχι. Υπάρχουν και εδώ στάδια που ξεκινούν από την συφιλιδική ρινίτιδα ή πέμφιγα στα παιδιά (ιδιαίτερα μολυσματικό στάδιο), ως την εμφάνιση κοκκιωμάτων στο δέρμα και προσβολή εσωτερικών οργάνων που μπορεί να περιλαμβάνουν βλάβες στα μάτια, στα οστά και κώφωση. Αν η παραμονή της ωχράς σπειροχαίτης παραμένει στο έμβρυο για μεγάλο χρονικό διάστημα, δημιουργούνται αλλοιώσεις στους ιστούς των εμβρύων και τα νεογνά γεννιούνται με μόνιμες πια ούλες και είναι χαρακτηριστικές της νόσου (όδοντες του Hutchinson, τριάδα του Hutchinson – οδόντες του Hutchinson, κερατοειδίτιδα και κώφωση).
Η εργαστηριακή διάγνωση της σύφιλης γίνεται μέσω ανεύρεσης της σπειροχαίτης στο αίμα (μέσω ορολογικών εξετάσεων – οι VDRL και FTA), στις δερματικές βλάβες (άμεση ανεύρεση) και στην βιοψία του δέρματος. Θεραπεία υπάρχει ριζική, (εκτός από τις μόνιμες αλλοιώσεις στους ιστούς των εμβρύων), απαιτείται όμως πολύ προσεκτική παρακολούθηση από έμπειρο δερματολόγο για αρκετό καιρό μετά την ολοκλήρωση της θεραπεία. Η θεραπεία περιλαμβάνει σχήμα αντιβιοτικών και είναι διαφορετική για κάθε στάδιο της σύφιλης.
Βλεννόρροια (γονοκοκκική ουρηθρίτιδα)
Συχνή πάθηση που οφείλεται σε γονόκοκκο. 4-5 ημέρες μετά την ύποπτη σεξουαλική επαφή εμφανίζονται τα παρακάτω συμπτώματα. Στους άνδρες προκαλεί χαρακτηριστική εικόνα ουρηθρίτιδας με έκκριμα πυώδες ή ουροπυώδες. Το έκκριμα συνοδεύεται από κνησμό και επώδυνη βασανιστική ούρηση. Τα συμπτώματα μετά από 2-3 εβδομάδες γίνονται ηπιότερα ενώ η κατάσταση μεταπίπτει σε χρονιότητα με χαρακτηριστική την πρωινή σταγόνα πυώδους εκκρίματος από την ουρήθρα. Στις γυναίκες η εικόνα είναι πιο άτυπη. Εκδηλώνεται σαν απλή κολπίτιδα με πυώδης όμως και δύσοσμη έκκριση κολπικούυγρού. Χωρίς θεραπεία η νόσος τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες μπορεί να οδηγήσει σε επιπλοκές –όπως αρθρίτιδα, ή γενικευμένη γονοκοκκική λοίμωξη. Επίσης, επιδιδυμίτιδα, προστατίτιδα και σπερματοδοχοκυστίτιδα στους άνδρες, σαλπιγγίτιδα, ωοθηκίτιδα στις γυναίκες που μπορεί να οδηγήσει σε στειρότητα.
Στο παιδί μπορεί να μολυνθεί μέσω της γενετήσιας οδού. Το έμβρυο γεννιέται με γονοκοκκική επιπεφυκιτιδα (πυώδες έκκριμα στα μάτια). Η διάγνωση γίνεται με μικροσκόπηση του ουρηθρικού εκκρίματος, και η θεραπεία είναι χορήγηση αντιβιοτικών για λίγες ημέρες.
Μη γονοκοκικκή ουρηθρίτιδα
Ουρηθρίτιδα που μοιάζει με βλενόρροια, όμως το έκκριμα από την ουρήθρα δεν είναι πυκνό, δεν είναι συνεχές και είναι πολύ ήπιο. Προκαλείται κυρίως απόχλαμύδια και ουρεάπλασμα ή μυκόπλασμα. Της θεραπείας πρέπει να προηγείται πάντα καλλιέργεια σπέρματος ή εκκρίματος στους άνδρες και κολπικού και τραχηλικού εκκρίματος στις γυναίκες για ταυτοποίηση του υπεύθυνου μικροβίου, έτσι ώστε να δοθεί η κατάλληλη αντιβίωση.
Μολυσματική τέρμινθος
Οφείλεται σε ιό που ονομαζεται Molluscum contagiosum. Εκτός από σεξουαλική επαφή η μετάδοση γίνεται και με άμεση επαφή των μελών της οικογένειας ή και έμμεσα από άτομα που χρησιμοποιούν κοινόχρηστους χώρους (πισίνες κ.α.) Κλινικά στους ενήλικες και όταν η πάθηση προέρχεται από σεξουαλική μετάδοση, εμφανίζονται μικρές βλατίδες λευκωπού ή ρόδινου χρώματος που μοιάζουν με μικρά σφαιρικά μαργαριτάρια και εντοπίζονται στην περιοχή ή γύρω από τα γεννητικά όργανα.
Στα παιδιά εμφανίζονται συχνά σε ολο το σώμα ή και στο πρόσωπο. Αν εμφανιστούν βλάβες μόνο στην περιοχή των γεννητικών οργάνων πρέπει στην διάγνωση μας να συμπεριλάβουμε και την περίπτωση σεξουαλικής κακοποίησης του παιδιού.
Η θεραπεία είναι απλή, συχνά όμως οι βλάβες < υποτροπιάζουν γι αυτό και πρέπει να γίνεται επαναξέταση. Η μολυσματική τέρμινθος μπορεί να θεραπευτεί με εξαίρεση των βλαβών με λαβίδα, με διαθερμία, κρυοπηξία, laser, ποδοφυλλίνη κ.α.
Αφροδίσια νοσήματα
Τα αφροδίσια νοσήματα είναι 13 παθήσεις που μεταδίδονται μέσω της σεξουαλικής οδού. Είναι σημαντικό να έχουμε έστω γενική ενημέρωση γι αυτά τα νοσήματα έτσι ώστε να υποβληθούμε γρήγορα σε θεραπεία. Αυτά είναι:
1)Σύφιλη 2)Βλεννόρροια 3)Μαλακό έλκος 4)Αφροδίσιο ή βουβωανικό κοκκίωμα 5)Αφροδίσιο ή βουβωνικό λεμφοκοκκίωμα 6)Μη-γονοκοκκική ουρηθρίτιδα 7)Οξυτενή κονδυλώματα 8)Έρπης γεννητικών οργάνων 9)Μολυσματική τέρμινθος 10)Σύνδρομο AIDS 11)Ηπατίτιδα Β 12)Φθειρίαση εφηβαίου 13)Ψώρα
Αρκετές από αυτές τις παθήσεις μεταδίδονται όχι μόνο μέσω σεξουαλικής οδού σε γυναίκες και παιδιά, όταν πρόκειται για σεξουαλική κακοποίηση, αλλά σε νεογνά, μετά την γέννηση, αφού είναι δυνατόν να μεταδοθούν κατά την χρονική διάρκεια του τοκετού, αν η γυναίκα δεν έχει θεραπευτεί, ή δεν έχει λάβει ικανοποιητική θεραπεία για το αφροδίσιο νόσημα.